Franchisor(franchise veren): Kendi alanında başarılı olmuş, belirli kalite standartlarını tutturmuş, tanınmış bir markadaki ürün ya da hizmetin, işletme sisteminin sahibidir. Amacı da mallarını ve hizmetini doğrudan yatırım yapmaksızın farklı bölgelerde bir başka üretici veya tacir tarafından üretmek veya pazarlamaktır.

Franchisee(franchise alan): Belirli bir süre ve belirli bir bedel karşılığında franchise verenin ticari ya da hizmet markasını işletme sistemini, diğer sınai ve mülkiyet haklarını kullanma hak ve sorumluluğu üstlenen işletmecidir.

Sözleşmedeki tarafların hakları ve yükümlüklerinin ne olduğuna bakacak olursak;

Franchise Verenin Hakları ve Yükümlülükleri

Franchise alan firma, tanınmış bir markanın ve işletme sisteminin imajına sahip olmak için franchising sistemine girmektedir. Dolayısıyla müşterilerin gözünde ana firma ile franchise verdiği zincir işletmenin imajının aynı olması için ana firma; marka, işletme adı, mal veya hizmeti tanıtıcı işaretlerini, üretim, pazarlama ve işletme ile ilgili sırlarını özetle işletme sistemi franchise alana kullandırmak zorundadır. Buna ek olarak eğer franchise verene ait tescilli bir marka söz konusu ise aynı zamanda marka lisans sözleşmesi de franchise sözleşmesine eklenmeli ya da ayrıca imzalanmalıdır.

Franchise veren, franchise alana danışmanlık, eğitim, uzmanlık yardımı sağlamalı ve desteklemelidir. Ayrıca franchise alanı ve personeli eğiterek franchise biriminin kurulması aşamasında ve sonrasında pazar araştırması yapmakla, mali-teknik yardım, işletme ve yönetim yardımı yapmakla, reklam ve promosyonlarda franchise alanın işletmesine yer vermekle yükümlüdür.

Bunlara karşın franchise verenin bazı temel hakları da sözleşmede belirtilmelidir. Bunlar franchise uygulamasını denetleme hakkı, franchise alanın; muhasebe kayıtlarını inceleme hakkı, işyerini kontrol etme hakkı, belirli dönemlerde rapor ve bilgi talep etme hakkı, sözleşme süresince ve sözleşme sona erdikten belirli bir süre sonra rekabet yasağı getirtme gibi hakları olduğu söylenebilir.

Franchise Alanın Hakları ve Yükümlülükleri

Franchise alanın temel yükümlülüğü franchise bedelinin franchise verene ödenmesidir. Bu bedel franchise almak için başlangıçta ödenen başlangıç ücreti (Franchisee Fee) ve sözleşmede belirlenen oranlar ile yıllık ciro üzerinden ödenecek olan ücretlerden (Royalty Fee) oluşur.

Buna ek olarak; franchise alan sözleşmede belirtilen belirli bir satış hacmine ulaşmalı ve bunu gerçekleştirmek için çaba göstermeli, kendisine sunulan sistemi kullanarak üretim, pazarlama, işletme, fikri ve sınai değerlerden elde ettiği know-how ve ticari sırları saklamalı, belirli bir ücret ödeme yükümlülüğü, ürünleri ve hizmetin başarılı standart kalitesini sürdürmeli, sözleşme süresince ve sözleşme sona erdikten belirli bir süre sonra franchise veren firma ile rekabet etmeme yükümlülüğü altındadır. Aynı zamanda teminat gösterme, işyerini sigorta ettirme gibi yükümlülükleri de vardır.

Franchise alanın hakları ise şu şekilde sıralanabilir: Ana firmanın sahip olduğu markayı, know-how’ı ve buna bağlı ticari sırları kullanma hakkı, belirli bölgede satış yapabilme hakkı, ana firmadan sürekli destek ve hizmet alma hakkı.